Sürdürülebilir Turna Balığı Avcılığı

Tatlı sularımızda Tarım ve Orman Bakanlığı Su Ürünleri Avcılığını düzenleyen tebliğlere göre Turna (Esox lucius) halk arasındaki ismi ile (dişli balık, oklama) balığı tüm bölgelerde 15 Aralık - 31 Mart tarihleri arasında üremeye girmesinden dolayı sürdürülebilirlik açısından avlanması yasaktır.

Diğer balıklarda da olduğu gibi Turna balığında sürdürülebilirliğinin devamı ve en az bir kez yumurta dökebilmesi için avlanılabilme boy limiti 40 cm olarak açıklanmıştır.

Yıllardır Amatör Sportif Olta Balıkçısı olarak gözlemlerimiz ve tecrübelerimize dayanarak, sözkonusu boy limitinin yeniden düzenlenmesi gerektiğini düşünüyoruz.

Bazı bölgelerde özellikle küçük göl ve göletlerde 45 cm tutulan balıkların henüz yumurtlama olgunluğuna erişmediğini gözlemlemekteyiz. Bu bağlamda boy limitinin 45 cm yükseltilmesi konusunda önümüzdeki yıllarda hazırlanacak olan Su Ürünleri Avcılığını Düzenleyen Tebliğlerde dikkate alınacağını umuyoruz.

Dünya'da olduğu gibi ülkemizde de küresel iklim değişiklikleri, su kaynaklarımızın yanlış kullanılması, ormansızlaşma, sera gazları, şehirleşme sebebiyle yağmur sularının toprağa sızma miktarının azalması kuraklık v.b. etkileri yaşarken, üzerine bir de bilinçsiz avcıların yasak döneme riayet etmemeleri sonucunda, insanoğlunun kendi eliyle su kaynaklarımızı ve sucul hayatı tüketmesi zincirin bir halkası olan balıklarımızı da etkilemektedir.

Amatör Balıkçılığın belirli kurallar çerçevesinde yapılmasını sağlamak amacı ile Su Ürünleri Avcılığını düzenleyen tebliğleri 4 yılda bir düzenlenmekte ve yenilenmektedir.

Peki neler yapılabilir?

İklim durumu takip edilerek yasak tarihinden 15-20 gün öncesinde denetleme yapılarak, hatta baraj, göl, gölet alanlarında Amatör Sportif avcılık yapan balıkçılarla irtibatta kalıp balığın havyara girip girmediği kontrol edilmeli havyarda balık görülmeye başladığı andan itibaren yasak dönem tarihini beklemeden tarih öne çekilmeli, yasaklar bu verilere ve gelişmelere göre bölgesel olarak ilan edilmelidir.

Balık popülasyonunu koruma adına imkanlar dahilinde kolluk kuvvetlerinin de bu sürece destek vermesi sağlanmalıdır. Böylelikle yasak avcılığın da bir yönü ile caydırıcılığı artacaktır.

Turna Balığı yavrulayan değil yumurtlayan bir balıktır ve göç etmez. Yumurta bırakmak için habitatındaki temiz su alanlarına, dere ağızlarına, kıyıya gelir. Buralardaki otluk alanlara yaş ve boy oranına göre 80 bin yumurtadan itibaren, anaçları ise 1 milyona kadar yaklaşık 2,5 - 3 mm büyüklüğünde yuvarlak birbirine yapışık yumurtalar bırakmaktadır.

Yumurtalarını su bitkilerine, sazlık alanlarda sazın diplerine habitatında bulunan otluk alanlara bırakırlar.

Aslında bizim için en önemli süreç balığın yumurta bırakma zamanıdır. Özellikle Anaç Turnaların yumurtalarını bırakmak için kıyıya gelmesi ve yumurtalarını bırakamadan kuralları bilmeyen ya da bilerek ve kasten yasak avcılık yapan balıkçılara kolay av olması hatta zıpkınla vurulması milyonlarca balığın sorumsuzca yok edilmesi demektir.

Av yasağına uyulması Sürdürülebilir Su Ürünleri Avcılığı ve gelecek kuşakların da balık görebilmeleri için büyük önem arz etmektedir. Av yasağına uymayanları balık popülasyonunun geleceği açısından ikaz etmek hatta İl Tarım ve Orman Müdürlüklerine veya en yakın Jandarma birimine ihbar ederek Su Ürünleri Kanunu'na göre tekerrür etmemesi adına idari para cezası ile cezalandırılmalarını sağlamak gerekmektedir.

Israrla av yasağının erken tarihe alınmasını istememizin sebebi gelecekte çocuklarımızın da bu balıkları görebilmesi balıklarımızın sürdürülebilirlik adına neslinin devam etmesi için bu sürecin çok iyi yönetilmesi gerekmektedir.

Sadece tebliğlerde tarihler açıklamakla değil avlak sahalarına bizzat inerek sürekli gözlemlemek, takip etmek avcıları bilinçlendirmek gerekmektedir.

Sorumluluk makamında olanların veya biz amatör olta balıkçılarının görevini eksik yapması veya yapmaması sebebiyle, yasak avcılık yüzünden Amatör Sportif Olta Balıkçısı olarak gelecekte hobimiz ile ilgili kısıtlamalara maruz bırakılmak veya hobimizden vazgeçmek istemeyen biz amatör olta balıkçılarının üzerine bu mevzuda önemli görev ve sorumluluklar düşmektedir.

Çocuklarımızın da ileride doğayla iç içe yapılan bu güzel hobide balıkla buluşmasını istiyorum. Kurallara uyalım, uymayanları da uyaralım...

Balık Bitmesin...

Özden AYDIN ŞİMŞEK